صفحه 369

مسئله 2418- اگر حفظ جان مسلمانى يا عدّه‏اى از مسلمانان بر تشريح انسان متوقّف باشد و تشريح غيرمسلمان امكان نداشته باشد، تشريح مسلمان جايز است، بنابراين در اين زمان كه طب متوقّف بر تشريح بدن انسان است، بايد از تشريح ميّت غير مسلمان استفاده شود و اگر غير مسلمان نباشد، تشريح مسلمان با اذن ولى يا حاكم شرع جايز است و موجب ديه هم نيست.

مسئله 2419- اگر حفظ جان مسلمانى يا عضوى از او بر پيوند عضوى از اعضاى ميّت مسلمانى متوقّف باشد، قطع و پيوند آن عضو با اذن آن ميّت قبل از مردن يا اذن ولىّ او يا حاكم شرع بعد از مردن او جايز است و ديه هم ندارد و اگر آن ميّت غيرمسلمان باشد، اذن هم لازم نيست.

مسئله 2420- اگر عضو ميّت بعد از پيوند حيات پيدا كند، از عضويّت ميّت در مى‏آيد و نجس و ميته نيست، بلكه اگر عضو حيوان نجس العين نيز پيوند شود حكم چنين است.

مسئله 2421- اگر براى اثبات جرم احتياج به تشريح بدن ميّت شود، با اذن ولى او يا حاكم شرع جايز است.

مسئله 2422- انسان مى‏تواند عضوى از اعضاى خود، نظير كليه يا چشم و مانند اينها را در حال حيات بفروشد، چنان‌که مى‏تواند پول بگيرد و اجازۀ قطع عضوى از اعضاى خود را پس از مرگ بدهد.

مسئله 2423- تزريق خون انسانى به انسان ديگر جايز است، خواه خون مسلمان باشد يا كافر، مرد باشد يا زن، و خريد و فروش خون براى اين منظور مانعى ندارد.

مسئله 2424- دست زدن به مرده‏هايى كه تشريح مى‏كنند، اگر از مسلمان باشد و آن را غسل داده باشند، غسل ندارد، و در غير اين صورت بايد غسل كنند، مگر اينكه از دست‏كش استفاده كرده باشند

مسئله 2425- تغيير جنسيّت (بر فرض امكان) يعنى مرد خود را زن، يا زن خود را مرد و يا خنثى خود را مرد يا زن نمايد، اگر داعى عقلايى در آن باشد، مانعى ندارد و در احكام، حال فعلى او مناط است.

مسئله 2426- عقيم كردن مرد يا زن خود را و همچنين بستن لوله‏ها، اگر داعى و انگيزۀ عقلايى بر آن باشد، اشكال ندارد، ولى بايد زن با رضايت شوهر و شوهر با رضايت زن اين كار را انجام دهد.

صفحه 370

مسئله 2427- در تشريح، نگاه كردن مرد به بدن زن و نگاه كردن زن به بدن مرد و نگاه كردن به عورت ديگرى و همچنين دست زدن به بدن نامحرم، اگر پيشرفت علم متوقّف بر آن باشد مانعى ندارد، و در صورتى كه بتواند در دست زدن به بدن نامحرم از دست‏كش استفاده كند، بايد استفاده بنمايد.

مسئله 2428- تحقيقات روى حيوان در علم پزشكى يا جرّاحى و مانند اينها، اگر پيشرفت علم متوقّف بر آن باشد اشكال ندارد، ولى تحقيقات روى انسان موقعى جايز است كه علاوه بر رضايت او، خطر جانى و روحى و جسمى براى او نداشته باشد.

مسئله 2429- كورتاژ يكى از گناهان بزرگ در اسلام است و چنان‌که گذشت علاوه بر گناه، كفّاره نيز دارد، ولى اگر از نظر پزشک متخصّص و متديّن حفظ جان زن متوقّف بر آن باشد، مانعى ندارد.